GenelMimarlık

Mekanlarda Bizleri İlk Karşılayan Ev Sahipleri : Hoş geldin Kapıları

Tarihi kapılar

Odalarımıza, evlerimize, çalışma alanlarımıza, sosyalleştiğimiz mekânlara, ibadet alanlarımıza kısacası yaşam alanlarımıza açılır kapılar. Bu alanların güvenliğini sağlayıp, iklim koşullarının etkilerinden iç mekânları korumalarının yanı sıra yapılarımızın mimarisini şekillendirme konusunda etkin rol oynarlar. Yaşam alanlarımızdaki her bir mimari elemanın bir görevi ve bir dili olduğunu düşünürsek, kapılar aslında bizi karşılayan ilk ev sahipleridir ve hoş geldin diyerek bizi içeri davet ederler. Çoğu zaman kapı tasarımlarına bakarak, iç mekânların tasarımları ve mekânların sahiplerinin zevkleri konusunda bir fikre sahip olmak mümkündür.

Farklı kapı tasarımları

Antik dönemlerden günümüze gelene kadar farklı kapı malzemeleri ve tasarımları ile karşılaşabiliriz. Bu malzemeler ve tasarımlar kapıların ve bu kapılara sahip olan yapıların mimari kimliğini şekillendirirler. Antik dönemlerin başlangıcında  hayvan derisi ve yaprak gibi materyaller kapı malzemesi olarak kullanılırken, bu zamanla yerini kumaş kullanımına bırakmıştır. Kapılar anıtsal mimari’nin gelişmeye başlaması ile daha fazla sağlamlaşmaya başlamıştır. Bu nedenle malzemesini de  kumaş, deri ve yaprak gibi dayanıklılığı daha az olan materyaller yerine taş ve bronz gibi materyaller ile değiştirmiştir. Ahşap kapı ise antik dönemlerden beri görülen bir kapı türüdür. Kapıların malzemesi ve tasarımı ülkeden ve kültürden kültüre farklılıklar gösterebilmektedir. Genel olarak bugün yaşam alanlarımızda kullandığımız dış ve iç kapılar daha basit bir tarza sahiptir ve seri üretim sonucu ortaya çıkmış ürünlerdir. Bakalım bildiklerimizin dışında ne tür kapılar varmış ve konuklarına nasıl hoş geldin diyorlarmış.

 

-3500 yaşında bir kapı olur mu demeyin çünkü oluyor. Mısır’da bulunan granit bir kapı (1)
-5000 yaşındaki bu kapı örneği ise Zürih’te bir kazı sonrası ortaya çıkartılmış (2)

Kapılar konusuna gelip Fas’tan bahsetmeden geçmek istemedim. Rengârenk ve kemerli ya da kemersiz çeşitlerde bulabileceğiniz kapılar bana çok enteresan geliyor. Buradaki kapı örneğinden daha fazlasına internet’ten ufak bir arama ile ulaşabilirsiniz. Aşağıdaki örnekte bu muhteşem kapıların mimari mekân algısını ne kadar etkilediğini görebilirsiniz.

-Fas

Aşağıdaki örnek ise Fas’ta bir el yapımı eşya dükkânından. Dükkân sahibi kapısını yapmış olduğu ürünlerden oluşturmuş ve tanımlamış. Kendisi hem ürünlerine daha fazla sergi alanı yaratmış hem de bir kapı tasarlamış.

-Fas

Aya Sofya’da yer alan Güzel kapı ise M.Ö. 2 ‘ye tarihlenir. Devşirme bir kapıdır ve bronzdur. Doğu Roma döneminde törenler olduğunda yöneticiler tarafından kullanılırmış.

-Aya Sofya, Güzel Kapı (3)

Bu bronz kapı ise heykeltıraş LORENZO Ghiberti tarafından 15.yy’da tasarlanmış bronz bir kapıdır. Floransa’da yer alan San Giovanni Kilisesi’nin vaftizhanesi için tasarlanmıştır ve ‘Cennetin Kapıları’ olarak isimlendirilmiştir.

-Cennetin kapıları (4)

Bir başka kapı örneği.  Abbasid Caliph Al- Naser Ledinillah Sarayı, Bağdat. Ana giriş kapısı

-Abbasid Caliph Al- Naser Ledinillah Sarayı, Bağdat. Ana giriş kapısı (5)

 

Bu yazımı beğendiyseniz, belki bu yazımı da beğenirsiniz. Birbirinden farklı yönleriyle Brütalizm

 

***İçerik yazara aittir.

***İçerik için faydalanılan kaynaklar;

-https://www.britannica.com/technology/door

-https://www.britannica.com/topic/Gates-of-Paradise-by-Ghiberti

-http://www.dailymail.co.uk/news/article-1262211/Ancient-door-afterlife.html

-http://edition.cnn.com/2010/WORLD/europe/10/22/switzerland.ancient.door/index.html

-http://ayasofyamuzesi.gov.tr/tr/kpig%C3%BCzel-kap%C4%B1

 

***Görseller için faydalanılan kaynaklar;

– (1) http://www.dailymail.co.uk/news/article-1262211/Ancient-door-afterlife.html

-(2)http://edition.cnn.com/2010/WORLD/europe/10/22/switzerland.ancient.door/index.html

-(3)http://ayasofyamuzesi.gov.tr/tr/kpig%C3%BCzel-kap%C4%B1

-(4)http://worldalldetails.com/Pictureview/4563-Beautiful_sights_Florence_Italy_Gates_of_Paradise_details.html

-(5)http://www.muslimheritage.com/article/introduction-islamic-architecture

-Fas ile ilgili resimler için; www.pixabay.com

tarihi kapılar, tarihi kapı, kapı, kapı tasarımları, tarihi kapı tasarımları, kapı nedir

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir